In dit artikel bespreken we de vijf elementen waaruit de brandvijfhoek bestaat. Maar voordat we daar verder op ingaan, gaan we terug naar de – mogelijk – meer bekende branddriehoek.
Wat is de branddriehoek?
Om brand te krijgen, zijn er drie elementen nodig:
- Brandbare stof
- Zuurstof
- Ontstekingsbron / temperatuur
Brand ontstaat door een scheikundige reactie van een brandbare stof en zuurstof. Brandstof is eigenlijk een bron van energie. Voorbeelden van brandstoffen zijn hout, vet en olie. Naast de brandbare stof en zuurstof is er ook een ontstekingsbron nodig. Een aansteker of een bepaalde temperatuur zorgt ervoor dat er brand kan ontstaan (in de juiste verhouding).
Wat is de brandvijfhoek?
Vanuit de branddriehoek zijn er nog twee factoren bijgekomen om de brandvijfhoek compleet te maken: mengverhouding en katalysator.
De mengverhouding geeft de verhouding aan tussen de brandstof en zuurstof. Wanneer deze verhouding optimaal is, is de verbranding vrijwel schoon en geeft het de minste vervuiling. Ook geeft de verbranding dan de meeste energie. De katalysator is de andere factor. Deze kan zowel het proces versnellen (positieve katalysator) als vertragen (negatieve katalysator). Een katalysator heeft dus invloed op de verbranding, maar wordt zelf niet verbruikt. Een lont van een kaars is een voorbeeld van een positieve katalysator en poeder uit een poederblusser is een voorbeeld van een negatieve katalysator.
Het uitmaken van een brand
Om een brand uit te maken is het eigenlijk eenvoudigweg nodig om een element uit de branddriehoek te verwijderen: de brandbare stof, zuurstof of de temperatuur. Met bijvoorbeeld schuim zorg je voor verstikking (zuurstof wegnemen) en met het blussen van water zorg je ervoor dat de temperatuur daalt.
